Boompje 01 – Gebruiken, niet misbruiken
Het scheppingsverhaal leert ons dat de mens door God is belast
met de niet eenvoudige opgave van het beheer van de schepping
(Gen. 1,26).
Paus Benedictus XVI leert ons: ‘We zien tegenwoordig dat de mens de basis van
zijn bestaan, de aarde kan vernietigen en dat we daarom met deze aarde, met de ons
toevertrouwde werkelijkheid niet meer kunnen doen wat we willen en wat ons op
het moment nuttig en veelbelovend lijkt. Als wij willen overleven, moeten we de
eigen wetten van de schepping, van deze aarde respecteren en deze wetten leren
kennen en ook gehoorzamen. Deze gehoorzaamheid aan stem van de aarde, de stem
van het zijn is voor ons toekomstig geluk belangrijker dan de stem van het moment,
de wensen van het moment. Dit is het eerste te leren criterium: het zijn zelf, onze
aarde spreekt tot ons en wij moeten luisteren als wij willen overleven en de
boodschap van de aarde willen ontcijferen’.
(24 juli 2007) (ontleend aan diakenpiertolsma.com)
Plant het boompje in je hart, laat het wortelen en vrucht dragen
Boompje 02: De mens als Gods evenbeeld
Sinds Darwin de evolutieleer introduceerde is het denken over het ontstaan van de mens veranderd en daarmee voor velen ook het mensbeeld. Echter geloof en wetenschap strijden niet met elkaar, maar geven antwoord op van elkaar verschillende vragen. De wetenschap geeft een verklaring hoe de wereld is ontstaan, het geloof zegt ons waarom de wereld er is en welke plaats de mens in deze wereld heeft. God als schepper, de mens als beheerder.
Paus Benedictus XVI leert ons: “Wij zijn niet het toevallige en zinloze product van de evolutie. Ieder van ons is het resultaat van een gedachte van God. Ieder van ons is gewenst, ieder van ons is geliefd, ieder van ons is nodig.” (25 april 2005)
Beheerder zijn houdt in dat de natuur geen gebruiksobject is dat eindeloos kan worden gemanipuleerd en geëxploiteerd. Het is echter ook geen absolute waarde die boven de menselijke waardigheid staat: hij hoeft zich niet passief te onderwerpen aan haar grillen.
Plant het boompje in je hart, laat het wortelen en vrucht dragen
Boompje 03 – ONZE GEZAMENLIJKE PLICHT
Het is onze gezamenlijke plicht het milieu te respecteren als een collectief bezit, bestemd voor de huidige en de toekomstige generaties. De mensheid van heel de wereld en van alle tijden vormt één grote familie. Het bereiken van positieve resultaten vraagt ieders inspanning en samenwerking van velen, waaronder politici, wetenschappers en economen.
Emeritus Paus Benedictus XVI leert ons: “Aan de nieuwe generaties is de toekomst van de planeet toevertrouwd, terwijl er duidelijk de tekenen aanwezig zijn van een ontwikkeling die niet altijd het delicate evenwicht in de natuur heeft weten te beschermen. Voordat het te laat is, is het nodig om moedige keuzes te maken die opnieuw een hecht verbond tussen de mens en de aarde scheppen. Er is een vastbesloten ‘ja’ tot bescherming van de schepping nodig en een krachtige inzet om die tendensen om te buigen die dreigen te leiden tot situaties van onomkeerbare neergang.” (2 september 2007) (ontleend aan diakenpiertolsma.com)
Plant het boompje in je hart, laat het wortelen en vrucht dragen
Boompje 04 – GEEN PRACHTIGE NIEUWE WERELD
Aldous Huxley beschrijft in zijn roman ‘Brave New World’ (‘Prachtige Nieuwe Wereld’) een toekomst die totaal door technologie en rationaliteit wordt beheerst. Op zichzelf zijn rationaliteit, wetenschap en techniek neutrale instrumenten die zowel voor goede als voor kwade doelen kunnen worden ingezet. Een goed gebruik van wetenschap en techniek vraagt om een ethische afweging, een toetsing aan de waarden die het geloof ons leert. Dit geldt niet alleen voor het doel, maar ook voor mogelijke bijeffecten en voor bijkomende onzekerheden.
Paus Benedictus XVI leert ons: ‘Wij leven in een tijd waarin wetenschap en techniek buitengewone mogelijkheden bieden tot verbetering van de kwaliteit van het leven van alle mensen. Misbruik van deze macht kan echter een ernstige en onomkeerbare bedreiging van het leven zelf worden.’
Plant het boompje in je hart, laat het wortelen en vrucht dragen
Boompje 05 – DE NATUUR IS NIET GODDELIJK
De natuur is niet Goddelijk, maar wel van Goddelijke oorsprong. De Bijbel leert ons namelijk met het scheppingsverhaal dat de aarde door God is geschapen en vervolgens aan de mens is toevertrouwd. Ze is een geschenk van God aan de mens. Het gebruik van geschenken vraagt dat wij respect hebben voor de bedoelingen van de schenker. Zolang wij dit respect opbrengen is menselijk ingrijpen goed.
Paus Benedictus XVI leert ons: ‘Het thuis voor de mensheid is de aarde, de wereld die de Schepper ons heeft gegeven om haar met creativiteit en verantwoordelijkheid te bewonen, te beschermen en te cultiveren waarbij het algemeen welzijn voortdurend het leidend criterium moet zijn. Dit houdt in dat de aarde, het milieu niet belangrijker is dan wij mensen, maar wel dat we niet over haar op een egoïstische wijze voor onze eigen belangen gaan beschikken. De armen en toekomstige generaties mogen niet van haar vruchten worden uitgesloten.’ (1 januari 2008) (ontleend aan diakenpiertolsma.com)
Plant het boompje in je hart, laat het wortelen en vrucht dragen
Boompje 06 – Vooruitgang tot welke prijs?
Ons economisch handelen wordt over het algemeen vooral door de direct zichtbare kosten bepaald. Eventuele negatieve aspecten voor het milieu blijven daarmee meestal buiten beschouwing. Echter naast de economische zijn ook de ecologische kosten van belang en waarschijnlijk van groter belang. Behoud van het milieu, bevordering van duurzame ontwikkeling en bovenal aandacht voor klimaatverandering zijn voor de gehele menselijke familie van grote importantie.
Paus Benedictus XVI leert ons: “De scheppingsorde vraagt dat er prioriteit wordt gegeven aan menselijke activiteiten die geen onomkeerbare schade aan de natuur toebrengen, maar die integendeel in het sociale, culturele en religieuze weefsel van de verschillende gemeenschappen zijn verankerd. Op deze wijze wordt een gezond evenwicht tussen het gebruik en de duurzaamheid van de natuurlijke bronnen bereikt.” (16 oktober 2006) (ontleend aan diakenpiertolsma.com)
Plant het boompje in je hart, laat het wortelen en vrucht dragen
Boompje 07 – Stromen als een rivier
Het s toppen van de wereldwijde armoede vraagt een eerlijke verdeling van alle grondstoffen. ‘ De aarde kan voldoende voortbrengen om haar bewoners te voeden, op voorwaarde dat de rijke landen niet wat aan iedereen toebehoort, voor zichzelf houden. ’ aldus paus Be nedictus XVI. (16 juni 2005) Solidariteit en gerechtigheid, pijlers van de sociale leer van de kerk, richten onze aandacht op de positie van de armen en dan in het bijzonder bij de verdeling van schaarste, met name van water. Het is onacceptabel dat iemand tekortkomt wat een ander zich in overdaad toe – eigent . Een eerlijke verdeling lukt niet van vandaag op morgen, maar we behoren er wel aan te werken. Beschouw armen niet als een last, maar als een kans tot ontplooiing van uw christelijke identiteit. Paus Be nedictus XVI leert ons: ‘ In de huidige geglobaliseerde wereld wordt het steeds duidelijker dat vrede alleen tot stand kan worden gebracht wanneer iedereen de mogelijkheid heeft zich een minimaal niveau van welstand eigen te maken: vroeg of laat moet door een ieder de rekening word en betaald van de verstoringen die het gevolg zijn van onrechtvaardige systemen. ’ (1 januari 2009) (ontleend aan diakenpiertolsma.com)
Plant het boompje in je hart, laat het wortelen en vrucht dragen
Boompje 08 – We zitten in hetzelfde schuitje
Het recht van ieder mens op een veilige en schone leefomgeving moet door wereldwijde samenwerking en internationale akkoorden worden beschermd. Anders komen we niet tot een duurzame samenleving. Paus Benedictus XVI . ‘ Ik nodig iedere m an en iedere vrouw uit om zich nog meer bewust te worden van het diepe gevoel dat we tot één gezamenlijke mensenfamilie behoren en ernaar te streven dat de menselijke samenleving deze overtuiging steeds meer weerspiegelt. Dit is essentieel om tot werkelijk e en duurzame vrede te komen. ’ (1 januari 2008) En verder: ‘ Meer dan ooit is het tegenwoordig, met het oog op de terugkerende crises en het najagen van enkel persoonlijk belang, nodig dat er tussen landen samenwerking en solidariteit is. Ieder land moet aandacht hebben voor de noden van de zwaksten onder zijn burgers, want zij zijn de eersten die lijden onder armoede.
(16 oktober 2006) (ontleend aan diakenpiertolsma.com)
Plant het boompje in je hart, laat het wortelen en vrucht dragen
Boompje 09 – Discipline is een mooi woord
Het zal iedereen volstrekt duidelijk zijn, dat we niet door kunnen gaan met onze Westerse manier van leven en overconsumptie. En dat vraagt discipline en een andere mentaliteit. We moeten van een mentaliteit van ‘hebben’ naar een mentaliteit van ‘zijn’ met nadruk op waarden als waarheid, schoonheid, reinheid, deugdzaamheid en gemeenschap.
Paus Benedictus XVI leert ons: ‘Nieuwe technologieën, alternatieve bronnen van energie en al wat niet meer zijn niet voldoende om onze toekomst veilig te stellen als we zelf niet een nieuwe levensstijl vinden, een discipline van afzien, een discipline van erkennen van anderen aan wie de schepping net zo goed toebehoort als aan ons. Een discipline van verantwoordelijkheid voor ons aller toekomst, waarin we schepping en verlossing, aards leven en eeuwig leven bij elkaar moeten brengen. Moge onze levensstijl en ons woord een getuigenis zijn dat het geloof een wegwijzer in onze tijd is.’ (6 augustus 2008) (ontleend aan diakenpiertolsma.com)
Plant het boompje in je hart, laat het wortelen en vrucht dragen
Boompje 10 – Alles is gegeven
En dat ‘alles’ vraagt om een spiritueel antwoord geïnspireerd door het geloof dat de schepping een geschenk van God is en we er behoedzaam mee dienen om te gaan in de breedste zin van het woord. Met dit geschenk openbaart God zijn liefde en goedheid aan ons. Schepping en verlossing zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. De dankbaarheid voor het geschenk brengt ons in beweging om ervan te getuigen, het goed en respectvol te gebruiken en het verder uit te bouwen tot een nieuwe hemel en een nieuwe aarde.
Paus Benedictus XVI: “De opdracht om te getuigen is geen gemakkelijke. Velen beweren tegenwoordig dat God buiten beschouwing moet worden gelaten. Deze geseculariseerde opvatting presenteert zichzelf als neutraal, onpartijdig en daarmee voor iedereen geldend. Echter wanneer God betekenisloos is wordt ons de mogelijkheid ontnomen de natuurlijke orde, haar doel en het goede te herkennen. Wat opschepperig en arrogant als menselijke genialiteit wordt aangemoedigd, manifesteert zich al snel als dwaasheid, gierigheid en egoïstische uitbuiting. En zo zijn wij ons meer en meer bewust geworden van de noodzaak bescheiden te zijn in het aangezicht van de broze complexiteit van Gods wereld.” (17 juli 2008)
(ontleend aan diakenpiertolsma.com)
Plant het boompje in je hart, laat het wortelen en vrucht dragen