17 mrt - vrijdag
Hele dag

Van

• Welke Heilige(n) vieren we vandaag

Patrick (eigenlijk Sucath) van Downpatrick, Ierland; bisschop & eerste geloofsverkondiger van Ierland; † 461.

Feest 17 maart

Waarschijnlijk werd hij rond het jaar 385 in Schotland geboren. Hij zou oorspronkelijk Sucath (= ‘strijder’) geheten hebben. Volgens zijn levensverhaal werd hij op vijftien- of zestienjarige leeftijd door zeerovers buitgemaakt en als slaaf verkocht in Ierland. Daar kwam hij als herder in dienst van een druïde, Miluic (ook wel Miliuc of Maelchu genaamd). Thuis was hij christelijk opgevoed, maar thans bevond hij zich in een gebied dat nog goeddeels de keltische godsdienst aanhing. Na zes jaar slavernij wist hij te ontsnappen en vluchtte naar de overkant van de zee. Hij belandde in Tours en sloot zich daar aan bij de kloostergemeenschap. Deze was zo’n vijfentwintig jaar geleden nog door de grote Sint Maarten (Martinus) gesticht. Ook bracht hij enige tijd door op het beroemde kloostereilandje Lérins voor de Zuid-Franse kust.

In 431 kreeg hij van de paus de opdracht om naar Ierland te gaan en er het evangelie te verkondigen. Daar ondervond hij natuurlijk de meeste tegenstand van de druïden; zij wilden vasthouden aan hun heilige verleden. Stilaan liet Patrick hun zien dat de overgang van hun inzichten naar die van het christendom niet zo’n grote stap was; Christus was als het ware de uiteindelijke vervulling van al hun verwachtingen, de apotheose. Zo gelukte het Patrick toch het gehele eiland voor Christus te winnen.
Nu zijn terugkeer in Ierland was hij ook langsgegaan bij zijn voormalige meester Miluic. Maar deze wilde er niets van weten: omgaan met een voormalige slaaf was een schande in de opvatting van de heidense Ieren. Miluic sloot zichzelf op in zijn huis en stak het in brand…
Met Miluic’s familieleden had Sint Patrick meer succes. Hij gaf zijn zoon Guasacht een gedegen vorming en wijdde hem tot bisschop van Granard in het graafschap Longford; zijn gedachtenis staat op 24 januari. Twee van Miluic’s dochters, de beide Emers, legde hij de maagdensluier op en plaatste hen in een vrouwenklooster, volgens zeggen het eerste in Ierland; zij worden gevierd op 11 december. Op 1 januari staat de gedachtenis van een zoon van Miluic’s dochter Bronach: Colman Muilinn (= ‘Colman van de Molen’); waarschijnlijk leidde hij het leven van een kluizenaar? Op 26 juni wordt een andere zoon van Bronach herdacht: Caylan van Mochae, stichter van het klooster Nendrum; hij was nog maar een klein jongetje, toen Sint Patrick hem een bijzondere zegen had gegeven en voorbestemd voor een kerkelijke functie.

In Ierland leefde Patrick volgens de gewoonten van de druïden; teruggetrokken in de eenzaamheid en dichtbij de natuur, verzonken in gebed en toegewijd aan een harde, gestrenge levenswijze.
Twee plaatsen in Ierland beroemen zich erop dat Patrick daar langere tijd als kluizenaar zou hebben doorgebracht: Croagh Patrick, een berg in het uiterste westen, en Lough Derg, een meer in het noorden. In Lough Derg wijst men de bezoekers nog altijd op een steen waarop Sint Patrick zo lang in geknielde houding zou hebben doorgebracht dat de afdruk van zijn knie erop is achtergebleven.
In totaal zou hij op het gehele Ierse eiland 365 kerkjes hebben gesticht: voor elke dag van het jaar één!

Patronaten
Hij is patroon van Ierland. Daarnaast is hij patroon van bergbewoners, kappers, kuipers en smeden. Zijn voorspraak wordt ingeroepen voor de armen, en tegen ongedierte, veeziekten en het kwaad in het algemeen.

Afgebeeld
Hij wordt afgebeeld met een klaverblad; volgens de overlevering zou hij dat hebben gebruikt om het mysterie van de Drie-Eenheid uit te leggen aan de druïden. Vaak bevinden zich slangen in zijn gezelschap. De legende zegt dat er sinds Patrick geen slangen meer voorkomen op het eiland. Hoogstwaarschijnlijk fungeert de slang hier als symbool voor het heidendom.